Podejrzewasz, że masz IBS? Sprawdź, jak możesz sobie pomóc

Skąd się bierze zespół jelita drażliwego?

Zespół jelita drażliwego, znany również jako jelito drażliwe lub określany skrótem IBS (z ang. Irritable Bowel Syndrome), to czynnościowe zaburzenie układu pokarmowego, które dotyka nawet 25% ludzi na całym świecie. Występuje dwa razy częściej u kobiet niż u mężczyzn, zwykle w okolicach 35. lub po 50. roku życia. Przyczyny IBS nie zostały jeszcze dobrze poznane. Naukowcom nie udało się zidentyfikować żadnych zmian biochemicznych ani fizycznych, które mogłyby w satysfakcjonujący sposób wyjaśnić występowanie dolegliwości.

Jednak wiadomo, że na pojawienie się objawów IBS wpływają różne czynniki, np.

● przebyte infekcje bakteryjne lub wirusowe żołądka, lub jelit;
● procesy zapalne w jelitach;
● spożywanie bardzo tłustych potraw;
● zbyt intensywne reagowanie na stres lub stany lękowe;
● zwiększony poziom neuroprzekaźników;
● wrażliwość jelit na takie czynniki, jak zmniejszony poziom tlenu, zmiany psychiczne, wzmożone czucie trzewne;
● uwarunkowania genetyczne;
● zaburzenia składu tzw. mikrobioty jelitowej.

Jakie są objawy IBS?

Zastanawiasz się, czy wszystkie osoby z zespołem jelita drażliwego czują to samo? Jeśli chodzi o objawy, to odpowiedź brzmi: nie. Mogą się znacznie różnić u poszczególnych osób, dlatego wyróżnia się cztery postacie IBS:

I. z dominującą biegunką;
II. z przeważającymi zaparciami;
III. ze zmiennym rytmem wypróżnień;
IV. postać nieokreśloną, której nie udaje się zaklasyfikować do żadnego z powyższych trzech typów.

Do najczęstszych objawów jelita drażliwego zalicza się jednak:

● ból brzucha;
● gazy i wzdęcia;
● biegunki lub zaparcia, lub jedno i drugie;
● zmianę konsystencji stolca;
● nudności lub wymioty.

Jeśli te objawy występują u Ciebie często, może to oznaczać, że cierpisz na zespół jelita drażliwego.

Co może pomóc na jelito drażliwe?

Czasami oznaki IBS utrzymują się długo i nasilają się lub osłabiają. Niektórym osobom udaje się ustabilizować swój stan i prowadzić zupełnie normalne życie dzięki wdrożeniu szereg środków, które mogą pomóc zapobiegać zaostrzeniom, a także złagodzić objawy, gdy już wystąpią. Kluczem do sukcesu jest wprowadzenie zmian w nawykach i stylu życia, aby zapobiec nawrotom IBS. Zobacz, co w tym celu możesz zrobić.

● Leki na zespół jelita drażliwego
Kiedy IBS znajduje się w ostrej fazie, czyli w momencie wystąpienia takich objawów jak bóle brzucha, zaparcia, biegunki, wzdęcia itp., można przyjmować leki na jelito drażliwe. Odgrywają rolę wspomagającą ustąpienie części dolegliwości. Oprócz środków rozkurczowych lub przeciwbiegunkowych można sięgnąć po wyrób medyczny, którego składniki aktywne chronią podrażnione jelita, tworząc ochronny film na ich błonie śluzowej oraz pomagają absorbować gazy. Można również rozważyć przyjmowanie probiotyków.

● Zmiana diety
Ważnym elementem w walce z IBS jest odpowiednie żywienie. W przypadku zaparć należy stosować naturalną dietę bogatą w błonnik i ubogą w tłuszcze. Najlepiej unikać produktów przetworzonych i tych, które stymulują produkcję gazów, takich jak fasola, kalafior, bataty i kapusta. Niewskazane są także napoje alkoholowe oraz kawa. Warto również zrezygnować z tytoniu i słodyczy, takich jak cukierki i gumy do żucia, które zawierają sorbitol. Niewskazane są też mleko i produkty mleczne oraz żywność produkowana z pszenicy. Najlepiej jednak uważnie obserwować swój organizm, sprawdzać, które produkty spożywcze po zjedzeniu powodują ataki choroby i ich unikać.

● Aktywność fizyczna i relaksacja
Ćwiczenia fizyczne mogą mieć korzystny wpływ na ogólne samopoczucie i są dobre dla wzmacniania odporności organizmu. Najlepiej postawić na umiarkowaną aktywność taką jak joga, spacery, pływanie, rekreacyjna jazda na rowerze, pilates lub nordic walking. Przy IBS ważne jest zwalczanie stresu i innych problemów emocjonalnych. Napięcie można rozładowywać również podczas aktywności fizycznej lub poprzez techniki relaksacyjne np. medytację, lub hipnoterapię. W redukcji lęku i nauce lepszego radzenia sobie ze stresującymi sytuacjami pomagają także spotkania z psychologiem lub psychoterapeutą.

Objawy zespołu jelita drażliwego warto skonsultować z lekarzem pierwszego kontaktu, który przeprowadzi szczegółowe badania i dostosuje leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta. Lepiej nie zwlekaj z diagnostyką, bo im wcześniej wdrożysz odpowiednie działania, tym szybciej zminimalizujesz odczuwany dyskomfort i poprawisz sobie jakość życia przy IBS.

Bibliografia
1. Bartnik W. (2021). Zespół jelita drażliwego („jelito drażliwe”, IBS) – objawy, dieta, leczenie. Medycyna praktyczna dla pacjentów.
2. Narodowy Fundusz Zdrowia (2023). Zespół jelita drażliwego. Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia.
3. Starewicz-Jaworska A. (2021). Polskie i amerykańskie wytyczne dotyczące IBS. Proste rozpoznanie – jakie leczenie? Kurier Medyczny 6/2021.