Według danych statystycznych udostępnianych przez GUS w samym tylko I kwartale 2020 roku upadłość ogłosiły 142 podmioty gospodarcze, co stanowi wynik niższy o 8,4% od analogicznego okresu w roku ubiegłym. Na koniec czerwca bieżącego roku łączna liczba firm, wobec których sądy ogłosiły upadłość, wyniosła już 257 podmiotów. Jeśli wziąć pod uwagę kryzys wywołany przez koronawirusa, to jest to nadal relatywnie niewielka liczba, która jest efektem między innymi wdrożonych przez polski rząd tarcz antykryzysowych oraz dostępnych narzędzi prawnych w postaci ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Dzięki temu firmy zagrożone niewypłacalnością lub niewypłacalne nie muszą likwidować działalności i mają szansę utrzymania się na rynku pomimo problemów finansowych. Upadłość firmy nie jest już jedynym rozwiązaniem dostępnym dla polskich przedsiębiorców i w obecnych realiach znacznie bardziej opłaca się do niej nie dopuścić. Co zatem można zrobić i jakie kroki podjąć, aby firma w tarapatach finansowych nie musiała ogłaszać upadłości?
Główne czynniki prowadzące do upadłości firmy
W wyniku pandemii COVID-19 wiele polskich firm zostało zmuszonych do zakończenia swej działalności i wycofania się z rynku. Kryzysem została poważnie dotknięta znakomita większość branż i przedsiębiorstw, co przełożyło się na utratę nie tylko możliwości generowania zysków, ale (w skrajnych przypadkach) nawet jakiegokolwiek przychodu ze względu na wdrożone obostrzenia sanitarno-epidemiologiczne.
Trzeba jednak zauważyć, że w licznych przypadkach upadek firmy nie został spowodowany bezpośrednio przez globalny kryzys gospodarczy. Wiele przedsiębiorstw było już w niezbyt dobrej kondycji finansowej jeszcze przed pandemią koronawirusa i lockdownem – a do najważniejszych powodów takiego stanu rzeczy należą:
Nierozwiązane problemy z płynnością finansową
W polskim biznesie jedną z niepisanych, ale powszechnie stosowanych „zasad” jest opłacanie faktur po terminie. Czasami opóźnienia w płatnościach sięgają nawet kilkudziesięciu dni, co dla mniejszych firm może nawet oznaczać konieczność zawieszenia działalności z uwagi na brak środków do jej prowadzenia.
W obecnych realiach na płynność finansową mają ogromny wpływ także dodatkowe czynniki, jak spadek przychodów, wzrost kosztów prowadzenia działalności czy nieefektywne zarządzanie kapitałem obrotowym. Wszystko to przekłada się na niemożność opłacania przez firmę własnych zobowiązań w terminie, co już po krótkim czasie może doprowadzić do bankructwa.
Spadek popytu
W wyniku pandemii COVID-19 znacznie zmienił się „układ sił” w niemal każdym segmencie rynku, a w czasie kilkumiesięcznego lockdownu zapotrzebowanie na pewne usługi znacznie zmalało (np. przewóz osób) albo nawet spadło praktycznie do zera (branża turystyczna). Takie drastyczne zmniejszenie się udziałów przedsiębiorstwa w rynku i wynikający z tego spadek rentowności prowadzonego biznesu dla wielu podmiotów stało się główną przyczyną likwidacji działalności, ponieważ firmy te nie miały wystarczających rezerw finansowych, by działalność utrzymać nawet w okrojonej skali.
Brak reakcji na zagrożenia
Poważnym problemem jest również niekompetentne zarządzanie firmą, przejawiające się najczęściej poprzez niedostrzeganie potencjalnych zagrożeń dla firmy i brak właściwej reakcji na te, które się już pojawiły. Niepodjęcie jakichkolwiek działań naprawczych w chwili, gdy jeszcze jest taka możliwość, tzn. gdy dopiero pojawiają się pierwsze oznaki problematycznej sytuacji, prowadzi zwykle do nawarstwienia kłopotów na tak dużą skalę, że stają się one niemożliwe do skutecznego rozwiązania. Pasywność albo próba przeczekania problemów to najlepszy sposób na stoczenie się po równi pochyłej w kierunku postępowania upadłościowego.
Upadłość firmy to zwykle nieopłacalne rozwiązanie
Przepisy upadłościowe i związane z nimi zagadnienia reguluje ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz.U. z 2020 r. poz. 1228). Zgodnie z zawartą w niej definicją niezbędne jest łączne spełnienie następujących przesłanek, by firma mogła ogłosić upadłość:
- firma musi być niewypłacalna, czyli niezdolna do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych;
- firma musi posiadać majątek wystarczający na pokrycie pełnych kosztów przeprowadzenia postępowania upadłościowego i przynajmniej na częściowe zaspokojenie roszczeń wierzycieli;
- musi występować tzw. wielość wierzycieli (upadłość firm nie może być ogłaszana przez sąd wobec przedsiębiorstwa, które ma tylko jednego wierzyciela).
W kontekście opłacalności postępowania upadłościowego szczególnie istotny jest drugi ze wspomnianych warunków, czyli zdolność do poniesienia kosztów upadłości. Konieczność ich poniesienia oznacza zaspokojenie roszczeń wierzycieli w mniejszym stopniu oraz całkowitą likwidację danego biznesu i wycofanie go z rynku. Istnieje jednak znacznie bardziej opłacalne rozwiązanie.
Restrukturyzacja firmy jako sposób na uratowanie biznesu
Ustawa Prawo restrukturyzacyjne została stworzona specjalnie z myślą o tym, by zapewnić polskim przedsiębiorcom efektywne i operatywne narzędzie prawne, dzięki któremu nie będą musieli likwidować działalności, gdy firma stanie się niewypłacalna. Skutecznie przeprowadzone postępowanie restrukturyzacyjne pozwala firmie na powrót do funkcjonowania w dotychczasowym otoczeniu biznesowym. Dzięki wprowadzonym rozwiązaniom ustawowym biznes może przetrwać nawet w trudnych, kryzysowych realiach współczesnego rynku. W dłuższej perspektywie jest to korzystne zarówno dla gospodarki, jak i interesów wierzycieli, którzy mogą liczyć na odzyskanie znacznie większej części należnych im pieniędzy niż w przypadku ogłoszenia przez dany podmiot upadłości.
Naprawianie płynności finansowej firmy warto powierzyć profesjonalistom – tylko wtedy restrukturyzowane przedsiębiorstwo zostanie przekształcone w optymalny sposób, a po powrocie do normalnego trybu działania będzie generować zyski. Jedną z najskuteczniejszych w Polsce kancelarii prawnych oferujących specjalistyczne wsparcie w przeprowadzaniu nawet najbardziej skomplikowanych restrukturyzacji, jest warszawska kancelaria LEXADVISOR, która na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat skutecznie pomogła ponad 1000 polskich firm i osób prywatnych uporać się z różnego rodzaju problemami finansowymi.
Ze szczegółowymi informacjami na temat wsparcia prawnego w zakresie postępowań restrukturyzacyjnych dla firm zagrożonych niewypłacalnością i niewypłacalnych można zapoznać się bezpośrednio na stronie internetowej kancelarii LEXADVISOR, do czego zachęcamy.
