Od Caligariego do Hitlera – narodziny zła | odc. 2: Golem

PROJEKCJE I WYKŁADY TOMASZA KOLANKIEWICZA

Przegląd niemieckiego kina przedwojennego, prezentujący filmy powstałe w Republice Weimarskiej – państwie w którym po I wojnie światowej dochodziło do ogromnych tarć i konfliktów, gdzie szalała hiperinflacja, rosła społeczna frustracja i rozgoryczenie po przegranej wojnie; kraju, w którym rodził się nazizm i który wyniósł do władzy Adolfa Hitlera, a równocześnie królowała w nim sztuka na najwyższym światowym poziomie.


30.03 / godz. 19:00

Golem (1920)
Reżyseria Paul Wegener, Carl Boese
Czas trwania filmu 1h25

Akcja filmu toczy się w średniowiecznej Pradze. Rabin Löw (Albert Steinrück) dowiaduje się, że rzymski cesarz (Otto Gebühr) zdecydował się zlikwidować praskie getto i wygnać Żydów z miasta. Rabin chce ratować swoich ludzi i za pomocą wiedzy tajemnej powołać do życia jedynego obrońcę, będącego w stanie stawić czoła niebezpieczeństwu (w roli tytułowego monstrum sam reżyser – Paul Wegener). Po pewnym czasie okazuje się jednak, że obrońca zaczyna wymykać się spod kontroli... Scenariusz jest adaptacją powieści Gustava Meyrinka, odwołującej się do żydowskiej legendy z XVI w. Film Wegenera uznawany jest dziś za jedno z najgłośniejszych dzieł niemieckiego ekspresjonizmu, czarujące nastrojem grozy i urzekające świetnymi zdjęciami wybitnego Karla Freunda.


W ramach przeglądu prezentujemy szeroki przekrój prądów artystycznych w niemieckiej kinematografii w latach 1919-1933: od filmowego ekspresjonizmu, przez arcydzieła wyrosłego z niego i rozwijającego się równolegle Kammerspielu, filmy górskie z Leni Riefenstahl, do wielkiego hitu kina dźwiękowego z Emilem Janingsem i będącą u progu wielkiej kariery Marleną Dietrich oraz ostatniego zrealizowanego w Republice filmu Fritza Langa, wstrzymanego przez nowe hitlerowskie władze.

Oglądając dziś filmy powstałe w Weimarze, widzimy jak filmowcy próbowali za pomocą artystycznej metafory lub zupełnie realistycznie zobrazować procesy, zachodzące w szybko zmieniającym się społeczeństwie. Część z prezentowanych filmów przeszła do historii kina jako najważniejsze dzieła, część z nich zyskała status arcydzieł, można jednak patrzeć na nie za Siegfriedem Kracauerem, autorem przełomowej książki „Od Caligariego do Hitlera", jako na emanację zbiorowej świadomości Niemców. Jako wizjer, przez który wejrzeć możemy w duszę społeczeństwa w okresie dramatycznych przemian, społeczeństwa, z którego już za kilka lat miała wykluć się bestia.

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Mokotów lub w kategoriach: film