„Warszawo ma… 79 rocznica powstania w getcie warszawskim” – konferencja naukowa w Muzeum Niepodległości

14 kwietnia 2022 roku, w Muzeum Niepodległości w Warszawie, o godz. 9.00, odbędzie się Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Warszawo ma… 79 rocznica powstania w getcie warszawskim”. Gościem honorowym wydarzenia będzie Krystyna Budnicka, polska działaczka społeczna pochodzenia żydowskiego, członkini Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu, honorowa obywatelka miasta stołecznego Warszawy.

W roku 2022 przypada 79. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Powstanie kwietniowe było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie. W utworzonym w 1940 r. getcie warszawskim Niemcy zamknęli ponad 400 tys. Żydów; dziesiątki tysięcy z nich zmarły z chorób i głodu. 22 lipca 1942 r. Niemcy rozpoczęli deportację więźniów getta do obozu zagłady w Treblince. Zginęło tam niemal 300 tys. warszawskich Żydów. Jesienią 1942 r. w tzw. getcie szczątkowym pozostało już tylko około 60 tys. Żydów. Byli to głównie ludzie młodzi i w sile wieku, bez rodzin, zatrudnieni w niemieckich warsztatach produkcyjnych, tzw. szopach. W tych warunkach, gdy nie pozostawało już nic do stracenia, wśród żydowskiej młodzieży narodziła się myśl o zbrojnym oporze.
19 kwietnia 1943 r., w przeddzień święta Pesach, niemieckie oddziały liczące 2 tys. ludzi wspierane przez czołgi i wozy pancerne ponownie weszły do getta, by je ostatecznie zlikwidować, do walki z nimi stanęło około 500 członków Żydowskiej Organizacji Bojowej, podzielonych na 22 grupy bojowe pod zwierzchnim dowództwem Mordechajma Anielewicza oraz około 150 bojowców Żydowskiego Związku Wojskowego.
Symbolem powstania stały się flaga żydowska i polska, zawieszone na wysokiej kamienicy przy pl. Muranowskim, gdzie zacięty opór przez kilka dni stawiało zgrupowanie ŻZW pod dowództwem Pawła Frenkla. Ciężkie walki na terenie szopu szczotkarzy toczyli bojowcy ŻOB dowodzeni przez Marka Edelmana.
Zaledwie kilkudziesięciu powstańcom udało się wydostać kanałami i podziemnymi tunelami z płonącego getta. Większość z nich zginęła następnie w wyniku denuncjacji, część w walkach partyzanckich, niektórzy wzięli udział w powstaniu warszawskim w 1944 r. 8 maja 1943 r. Niemcy otoczyli bunkier dowództwa ŻOB przy ul. Miłej 18. Około stu bojowców, wśród nich Mordechaj Anielewicz, udusiło się dymem lub popełniło samobójstwo, nie chcąc wpaść w ręce Niemców.
Mimo to, walki pojedynczych grup powstańczych trwały dalej, aż do 16 maja. Tego dnia wieczorem na znak zwycięstwa Niemcy wysadzili w powietrze znajdującą się poza terenem getta szczątkowego Wielką Synagogę przy placu Tłomackie 7. Stroop zapisał w swoim raporcie: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!”. Po powstaniu Niemcy zrównali teren getta z ziemią.

Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Warszawo ma … 79. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim” będzie okazją do przypomnienia tego ważnego zrywu, podczas którego Żydzi wyrazili swoje bohaterstwo. Wydarzeniu towarzyszy wystawa Wieś polska w obronie ludności żydowskiej podczas II wojny światowej zorganizowana z Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

W konferencji wezmą udział historycy zajmujący się upowszechnianiem wiedzy na temat dziedzictwa obecności Żydów na ziemiach polskich, historycy sztuki, badacze literatury, malarstwa, archeologowie i varsavianiści.

Wydarzenie będzie transmitowane na żywo na kanale Youtube Muzeum Niepodległości >> link

Patronat honorowy nad konferencją objęli: Marszałek Województwa Mazowieckiego i Prezydent m.st. Warszawy.

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: wykład