Konkurs Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda

Konkurs Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda (dawniej zwany Konkursem Młodych Związku Kompozytorów Polskich) organizowany jest corocznie od 1958 roku. Ma na celu umożliwienie startu młodym kompozytorom polskim oraz zachęcenie ich do samodzielnej pracy.

Główną nagrodę – Nagrodę im. Tadeusza Bairda – w wysokości 2500 dolarów z przeznaczeniem na dalsze studia kompozytorskie fundowała do 2018 roku Pani Alina Sawicka-Baird, żona Kompozytora. W edycji 2019 główną nagrodę ufundowała Pani Marta Ptaszyńska. W edycjach 2020 i 2021 Nagrodę sfinansowano ze środków Fundacji PZU. Wyróżnienia są finansowane przez Zarząd Główny Związku Kompozytorów Polskich. Od 1990 roku Konkurs im. Tadeusza Bairda jest otwarty dla wszystkich polskich kompozytorów, którzy w dniu jego zamknięcia nie ukończyli 35 lat (wcześniej przeznaczony był tylko dla absolwentów klas kompozycji państwowych wyższych szkół muzycznych). Przedmiot konkursu jest każdego roku inny.

Od 2003 roku Konkurs jest dwuetapowy. Utwory, które zostały przez jury zakwalifikowane do etapu II, są wykonywane podczas publicznego koncertu, po którym ogłaszany jest ostateczny werdykt. Wtedy też poznajemy nazwiska laureatów.

Regulamin 65. Konkursu Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda

1. Konkurs Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda organizuje corocznie Związek Kompozyto­rów Polskich. Ideą Konkursu jest inspirowanie młodych twórców do nawiązywania na różne sposoby do wartości obecnych w dziełach Patrona. Wy­bie­ra­jąc postawę twórczą inspirowaną działaniami Bairda, można sięgnąć bardziej lub mniej bezpo­śred­nio do Jego idei kompozytorskich.

Konkurs jest organizowany dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. W Konkursie mogą brać udział kompozytorzy polscy (posiadający obywatelstwo polskie lub Kartę Polaka), którzy w dniu jego zamknięcia nie przekroczyli 35 lat.

2. Przedmiotem Konkursu w roku 2023 jest utwór na orkiestrę nawiązujący do polskich tańców, ale niebędący ich aranżacją czy opracowaniem. Inspirację mogą stanowić wielokrotnie stosowane przez Tadeusza Bairda swoiste stylizacje, czy to muzyki dawnej, jak w słynnym Colas Bregnon. Suita w dawnym stylu (1951), muzyki ludowej jak w Uwerturze giocosa na orkiestrę (1952), czy nawiązania do nieokreślonej przeszłości, jak w Koncercie na orkiestrę (1953) albo do gatunków starogreckich jak w Sinfonii breve (1968), lub do stanowiącej rodzaj rozważania o przeszłości Elegei na orkiestrę (1973).

Orkiestra była ważnym medium dla Tadeusza Bairda, a muzyka orkiestrowa stanowi pokaźną część jego twórczości, i jest obecna na każdym jej etapie. Kompozytor stosował tu zarówno kamera­lizację (por. Cztery eseje, 1958), jak i monumentalizację (por. III Symfonia, 1969), wyko­rzys­tywał wartości sonorystyczne (por. Wariacje bez tematu, 1962), w kilku technikę dodeka­fo­ni­czną (por. Cassazione, 1956), olśniewającą kolorystykę (por. Cztery nowele, 1967), nie stronił od śpiewności, kantyleny i dramatyzmu (por. Canzona, 1980).

Wyzwaniem dla uczestnika konkursu będzie przede wszystkim dzisiejsze rozumienie roli polskich tańców i ich postaci w muzyce współczesnej. Dzięki zaangażowaniu w wykonanie zakwalifikowa­nych do II etapu utworów Filharmonii Zielonogórskiej im. Tadeusza Bairda i jej dyrektora Rafała Kłoczko (który wejdzie do jury konkursu), kompozytorzy będą mogli podjąć próbę wpisania się w repertuar filharmoniczny.

Czas trwania utworów: 7’-8’.

W utworze należy wykorzystać skład mieszczący się w następujących ramach: 3-3-3-3 (każdy trzeci z grupy zamienny odpowiednio z piccolo, corno inglese, clarinetto basso, contrafagotto), 4-2-3-1, batt (3 esec.): membranowe: 5 tp, 3 gc, 2 tt, 2 tmb, tmb.mil, 2 bg; metalowe: 2 vbf, cmp, 2 cmpl, gg, 4 trg, 6 pt, 2 sng, 2 cwb; drewniane: xlf, mbf, bdl, ctg, gr, rgn, tbl, tdb; inne: mc, dsz, nch, sr, ag, cbz, zestaw perkusyjny (pełne nazwy w załączniku), archi: 10-9-8-7-4.

3. Zgłoszony na Konkurs utwór nie może być przed jego rozstrzygnięciem wykonany publicz­nie ani nagrodzony w innym konkursie.

4. Konkurs jest dwuetapowy. W I etapie jury wyłoni utwory, które następnie zostaną wykonane pod­czas publicznej prezentacji. Jego wyniki zostaną ogłoszone do dnia 31 stycznia 2024 Roz­strzyg­nięcie Konkursu (II etap) nastąpi po publicznej prezentacji zakwalifiko­wanych utworów przez Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Zielonogórskiej im. Tadeusza Bairda w kwietniu 2024 roku. Jury zdecyduje wówczas o podziale nagród.

Kompozytorzy wybrani do II etapu powinni być przygotowani na konieczność opracowania głosów dla każdego z wykonawców osobno.

5. Nagroda im. Tadeusza Bairda wynosi 10 000 zł. Ponadto jury może przyznać wyróżnienia (hotel i abo­nament na wszystkie koncerty Międzyna­ro­do­we­go Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszaw­ska Jesień") ufundowane przez Zarząd Główny Związku Kompozytorów Polskich.

Jury ma prawo do innego podziału nagród. Jury Konkursu będzie obradować pod przewod­nictwem Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil.

Przewidziana jest także nagroda orkiestry w postaci wykonania utworu w sezonie 2024/2025 w Filharmonii Zielonogórskiej im. Tadeusza Bairda.

6. Partytury opatrzone godłem należy nadsyłać mailem w terminie do dnia 30 listopada 2023 na adres: zkp@zkp.org.pl. W nazwie pliku powinno znaleźć się godło i tytuł utworu. W tytule wiadomości należy napisać: Konkurs Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda 2023. Partytura nie może zawierać elementów umożliwiających identyfikację au­tora. W osobnym pliku o nazwie takiej samej jak godło, należy zawrzeć informację (opa­trzoną tym samym godłem co partytura) zawierającą imię, nazwisko, datę urodzenia, adres, e-mail i nu­mer telefonu kompozytora oraz jego krótki życiorys. Oba załączniki powinny być w formacie pdf.

Więcej informacji na stronie Związku Kompozytorów Polskich