[Dalsza część artykułu poniżej ⬇️]
Okres dojrzewania, czyli czas przemian i buntu
Wiele zachowań nastolatków, które zaskakują, a nawet niepokoją rodziców, jest zupełnie naturalnych dla tego – bardzo burzliwego – czasu w życiu. Potrzeba większej niezależności czy znalezienia „swojej” grupy wśród rówieśników potrafią prowadzić nastolatków do silnych, chwiejnych emocji; często trudnych do zrozumienia dla kogoś, kto okres dojrzewania ma już dawno za sobą. To, że dziecko coraz odważniej stawia granice i podważa autorytety, podejmuje impulsywne decyzje albo łatwo popada w huśtawki nastrojów – to wszystko może być efektem tego, że właśnie szuka swojego miejsca w świecie.
Jak rozpoznać, że nastolatek potrzebuje pomocy terapeutycznej?
Jednak nie wszystko da się złożyć na karb buntu nastolatka. W okresie dojrzewania należy bardzo uważnie przyglądać się zachowaniom dzieci, bo niektóre mogą świadczyć o tym, że Twoja pociecha mierzy się z innymi problemami, które mogą przerastać jej możliwości. Niepokojącymi sygnałami powinny być:
- przewlekły smutek, obojętność lub drażliwość – zwłaszcza gdy utrzymują się tygodniami i nie mijają mimo braku wyraźnych powodów;
- wycofanie społeczne – gdy dziecko unika kontaktów z rówieśnikami i rodziną, zamyka się w pokoju, rezygnuje z dotychczasowych pasji;
- nagłe i trwałe pogorszenie wyników w nauce – trudności z koncentracją, utrata motywacji, brak energii do codziennych obowiązków;
- problemy ze snem i apetytem – bezsenność, nadmierna senność, spadek lub gwałtowny wzrost łaknienia;
- zachowania autodestrukcyjne – samookaleczenia, sięganie po alkohol lub inne substancje, ryzykowne zachowania;
- natarczywe myśli o bezsensie życia – sygnały, że dziecko myśli o rezygnacji, nie widzi przyszłości, mówi na przykład, że „lepiej byłoby, gdyby mnie nie było”.
Najważniejsze, o czym trzeba pamiętać: okres dojrzewania z natury sprzyja napięciom, konfliktom, nawet i zmianom charakteru. Ale jeśli nastolatek nadal potrafi czerpać radość ze swoich zainteresowań, rozwijać się, budować relacje – to po prostu kolejny etap w jego życiu, na którym potrzebuje przede wszystkim wsparcia i zaufania ze strony rodziców. Natomiast jeżeli ma z tym trudności – wtedy mogą kryć się za tym poważniejsze problemy, które dobrze byłoby skonsultować z kimś z zewnątrz.
Pomoc terapeutyczna dla młodzieży w ośrodku Konteksty
Jeśli więc martwisz się o zdrowie psychiczne swojego nastolatka, warto z nim porozmawiać i, być może, zaproponować konsultację z terapeutą. Nie musicie od razu zobowiązywać się do udziału w wielomiesięcznej terapii – często dwa-trzy pierwsze spotkania są tymi najważniejszymi, bo pozwolą dziecku na głos wyrazić to, z czym naprawdę się mierzy i pomogą określić, jakiej formy pomocy potrzebuje nastolatek.
Na stronie ośrodka psychoterapii Konteksty – konteksty.net – dowiesz się więcej, jak wygląda psychoterapia dla młodzieży, na jakich warunkach jest prowadzona i gdzie szukać pomocy w Warszawie.