Słowem o musicalu | „Naga” prawda o polskim musicalu do 1989 roku

𝗜𝗻𝘀𝘁𝘆𝘁𝘂𝘁 𝗧𝗲𝗮𝘁𝗿𝗮𝗹𝗻𝘆 𝘇𝗮𝗽𝗿𝗮𝘀𝘇𝗮 🗓 𝟭𝟴 𝗺𝗮𝗷𝗮 𝗼 𝗴𝗼𝗱𝘇. 𝟭𝟴:𝟬𝟬 𝗻𝗮 𝘄𝘆𝗸ł𝗮𝗱 𝘇 𝗰𝘆𝗸𝗹𝘂 „𝗦ł𝗼𝘄𝗲𝗺 𝗼 𝗺𝘂𝘀𝗶𝗰𝗮𝗹𝘂” 𝘇𝗮𝘁𝘆𝘁𝘂ł𝗼𝘄𝗮𝗻𝘆 „𝗡𝗮𝗴𝗮 𝗽𝗿𝗮𝘄𝗱𝗮 𝗼 𝗽𝗼𝗹𝘀𝗸𝗶𝗺 𝗺𝘂𝘀𝗶𝗰𝗮𝗹𝘂 𝗱𝗼 𝟭𝟵𝟴𝟵 𝗿𝗼𝗸𝘂”.

𝗪𝘆𝗸ł𝗮𝗱 𝗽𝗼𝗽𝗿𝗼𝘄𝗮𝗱𝘇𝗶 👨‍🏫 𝗱𝗿 𝗝𝗮𝗰𝗲𝗸 𝗠𝗶𝗸𝗼ł𝗮𝗷𝗰𝘇𝘆𝗸.
𝗪𝘀𝘁𝗲̨𝗽 𝘄𝗼𝗹𝗻𝘆.

„Naga” zespołu Niebiesko-Czarni miała być polską odpowiedzią na „Hair”. „Kolęda Nocka” Wojciecha Trzcińskiego i Ernesta Brylla – rodzajem polskiego „Jesus Christ Superstar”. 🎭 Teatr Muzyczny w Gdyni nazwano „Broadwayem nad Bałtykiem”. Tak właśnie rozwijał się polski musical i musical w Polsce – w ciągłej dynamicznej i wysoce ambiwalentnej relacji do „nieosiągalnego” zachodniego wzorca. Dla Danuty Baduszkowej, założycielki i dyrektorki Teatru Muzycznego w Gdyni, ideałem był raczej 👩‍🎤 musical rodzimy, polski. Angażowała więc do animowanych przez siebie projektów najwybitniejszych polskich twórców, niekoniecznie związanych z teatrem muzycznym – artystów teatru w ogóle oraz muzyki przez duże „M”. Cierpliwie budowała kanon polskiego musicalu, opartego na europejskich i polskich dziełach literackich. 👤 Jerzy Gruza, jeden z następców Baduszkowej, w latach 80. ubiegłego wieku budował z kolei w Gdyni teatr muzyczny właściwie na modłę zachodnią – wprawdzie nadal ze stałym zespołem i zmieniającym się repertuarem, ale nawiązując do światowych standardów w aktorstwie i widowiskowości spektakli.

Zachodnie tytuły usiłowali również zaszczepiać na polskim gruncie dyrektorzy PRL-owskich polskich operetek i teatrów muzycznych, co przełożyło się na prawdziwy musicalowy boom na przełomie lat 60. i 70. 🎼 Na ich scenach pokazano m.in. "My Fair Lady", "Hello, Dolly!", "Człowieka z La Manchy" i "Music-Mana". Umiarkowany sukces tej dosyć karkołomnej operacji sprawił, że najbardziej oryginalne polskie projekty musicalowe rozwijały się raczej na obrzeżach tego nurtu albo wręcz w teatrach dramatycznych i offowych. 🎤 Tam właśnie powstały najciekawsze polskie musicale tego okresu, takie jak "Naga", "Szalona lokomotywa" czy "Cień".

Osobnym rozdziałem są dzieje „pierwszego polskiego musicalu”, czyli 👸 "Miss Polonii" Marka Sarta i Jerzego Jurandota. Po klęsce na premierze i reanimacji w wersji rewiowej, tytuł ten doczekał się filmowej adaptacji, 🎬 w gwiazdorskiej obsadzie (od Ireny Santor po Bohdana Łazukę) i w reżyserii Stanisława Barei.

O paradoksalnym życiu musicalu w PRL-owskiej rzeczywistości, tak odległej od Broadwayu czy West Endu, jak to tylko możliwe, o musicalu w Polsce w latach 1952-1989, rozpiętym pomiędzy lekceważone w środowisku teatralnych państwowe operetki a ambicjami dorównania światowym wzorcom wyznaczanym przez twórców broadwayowskich i westendowskich opowie podczas czwartego wykładu z cyklu 👨‍🎤 „Słowem o musicalu” dr Jacek Mikołajczyk, historyk musicalu, reżyser i tłumacz musicali oraz dyrektor artystyczny Teatru Syrena w Warszawie.
__________

👤 𝓭𝓻 𝓙𝓪𝓬𝓮𝓴 𝓜𝓲𝓴𝓸ł𝓪𝓳𝓬𝔃𝔂𝓴
Reżyser, tłumacz, historyk teatru, autor musicali. Dyrektor artystyczny Teatru Syrena w Warszawie, wykładowca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, doktor nauk humanistycznych. Wieloletni wykładowca Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego, prowadził też zajęcia jako stypendysta Fulbrighta na University of Washington w Seattle oraz na Uniwersytecie Warszawskim. Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych, publikowanych w książkach i czasopismach polskich i zagranicznych oraz kilku książek, w tym „Musicalu nad Wisłą”, pierwszej monografii polskiego musicalu, a także, jako współautor, rozdziału o europejskim musicalu w najnowszym „Companion To Musical Theatre” wydawnictwa Routledge. Wyreżyserował i przetłumaczył m.in. musicale: „Rodzina Addamsów”, „Next to normal”, „Rock of Ages:, „Matylda” w Teatrze Syrena i Teatrze Kameralnym w Bydgoszczy, „Sunset Boulevard” w Operze Nova w Bydgoszczy, „Zakonnica w przebraniu” i „Nine” w Teatrze Muzycznym w Poznaniu. Autor i reżyser dwóch oryginalnych musicali, „Bitwy o tron” i „Czarnego Szekspira”, wystawionych w Teatrze Syrena.

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: wykład