KONCERT | Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu | Szymon Laks: Pieśni

✨ W 79. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, zapraszamy na wyjątkowy koncert pieśni Szymona Laksa – wybitnego kompozytora, dyrygenta, pisarza i tłumacza, dyrygenta orkiestry więźniarskiej w obozie męskim w Birkenau.

🎶 Katarzyna Wasiak (fortepian) i Ania Vegry (sopran) jako pierwsze dokonały rejestracji płytowej wszystkich pieśni tego znakomitego kompozytora. Album „Szymon Laks: Complete works for voice and piano” ukazał się nakładem oficyny EDA. Koncert w Muzeum POLIN będzie jego pierwszą koncertową prezentacją w Polsce.
===

📖 "Nasuwa mi to wspomnienie o jednym z niedzielnych popołudniowych koncertów" – pisał Szymon Laks w wydanych w Londynie w 1979 roku „Grach Oświęcimskich”: Wykonujemy uwerturę z jakiejś niemieckiej operetki. Gramy bez wielkiego zapału. Obóz jest dziwnie pusty. Ze strażnicy dobiegają nas donośne dźwięki radia, które stapiają się z naszymi we wdzięczną kakofonię. Nie przejmuje się tym nasz doktor flecista, który właśnie wykonuje na swym instrumencie sentymentalne, a zarazem wirtuozowskie solo. Gra jakby w natchnieniu, jest tak pochłonięty frazowaniem popisowej melodii, że nie spostrzega długiego sznura załadowanych kobietami ciężarówek, mknących chyłkiem w stronę krematoriów. Doktor Menasche, dumny z własnego popisu, odkłada z uśmiechem instrument na kolana. Ciężarówki znikły za zakrętem. W jednej z nich znajdowała się córka doktora.

📖 Szymon Laks sprzeciwiał się doszukiwaniu się w obecności muzyki w obozie zagłady jakichkolwiek elementów humanistycznych. – Była to raczej „muzyczka” przeznaczona dla pospólstwa, nie było w niej nic, co mogłoby w słuchaczu wzniecić jakiś poryw szlachetniejszego gatunku. […] Oświęcim był pewnego rodzaju „negatywem” świata, z którego zostaliśmy uprowadzeni. Białe stało się czarnym, czarne białym, wartości były wywrócone o 180 stopni. Dobitniej mówiąc: każdy z nas miał przed sobą jedną z dwu możliwości: albo bić i katować bliźnich, albo być przez bliźnich bity i katowany. Nasze poczucie godności i człowieczeństwa uważane były za występek; rozumowanie logiczne jako objaw obłędu; miłosierdzie jako oznaka chorobliwej słabości fizycznej i moralnej. Natomiast najpodlejsze instynkty ludzkie, stępione przez odebrane wychowanie i nabytą kulturę, przemieniły się w autentyczne cnoty obozowe, stając się jednocześnie jednym z warunków koniecznych – acz niedostatecznych – przetrwania (...). Uszedłem z życiem. Czemu to zawdzięczam? Nie musiałem wyzbywać się ani jednej pospolitej cnoty ludzkiej, a przecież przetrwałem. Nie ulega dla mnie kwestii, że zawdzięczam to nieskończonej ilości cudów, a również, może nawet przede wszystkim, zetknięciu się z kilkoma rodakami obdarzonymi ludzką twarzą i ludzkim sercem.

📖 Po wojnie Laks wrócił do Paryża. Niemal równolegle spisywał swoje wspomnienia w wydanych w 1947 roku „Musiques d’un autre monde” oraz komponował III kwartet smyczkowy na polskie tematy ludowe (1946). Tematyka Zagłady powraca też w pieśniach – które sam uważał za najbardziej wartościową część swojego kompozytorskiego dorobku. W 1947 roku skomponował ’’8 ludowych pieśni żydowskich (Huit chants populaires juif)’’. „Passacaille” z 1946 roku uchodzi za swoistą elegię bez słów. W 1961 roku Laks napisał muzykę do słynnej „Elegii żydowskich miasteczek” Antoniego Słonimskiego. Rok później skomponował ’’Pogrzeb’’ do słów Mieczysława Jastruna, który wojnę przeżył w Warszawie ukrywając się pod fałszywym nazwiskiem. „Gdybyś” skomponował do słów Ludwika Żuk-Skarszewskiego, którego, obok Tadeusza Jaworo i Jana Stojakowskiego wymienia jako tych, którzy sprawili, że uszedł z życiem z obozu zagłady.
===

W Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocastu przypomnimy muzykę Laksa i historie zapisane między dźwiękami jego Pieśni.

Wystąpią:
👩‍🎤 Ania Vegry – sopran
🎹 Katarzyna Wasiak – fortepian

Bezpłatne wejściówki online >> link oraz w kasach Muzeum.

ZAPRASZAMY!

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Wola lub w kategoriach: koncert