Władza i wojna. Jak ludzie organizowali świat?

DZIECIĘCY UNIWERSYTET CIEKAWEJ HISTORII ZAPRASZA UCZNIÓW OD IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA BEZPŁATNE ZAJĘCIA ON-LINE

Od początków swojego istnienia człowiek mierzył się z wyzwaniem organizacji pracy całej grupy. Była ona niezbędna do polowania na większe zwierzęta, wznoszenia świątyń i grobowców, a także do tworzenia skomplikowanych systemów nawadniających pola uprawne. Naturalnie osoby o dużej charyzmie lub autorytecie stawały na czele takich przedsięwzięć, stając się przywódcami całej społeczności, najwyższymi kapłanami kontaktującymi się z bogami a nawet „żywymi bogami”.

Wraz z rozwojem cywilizacji i powiększaniem się społeczeństw zmieniały się również systemy władzy. Cywilizacje sąsiadujące ze sobą często ścierały się na polu militarnym, co sprzyjało rozwojowi „machiny wojennej”, stającej się jednym z podstawowych narzędzi w rękach władców.

Niniejszy cykl zajęć pozwoli poznać różnorodne systemy władzy – od pierwszych królestw, przez wodzowskie społeczności Celtów i Germanów, demokrację ateńską i Republikę Rzymską, aż po europejski feudalizm oraz imperia nomadów, takich jak Hunowie czy Mongołowie. Uczestnicy zastanowią się, co łączyło i różniło te sposoby organizowania państw i społeczeństw.

Ważnym elementem zajęć będzie również wojskowość. Uczestnicy dowiedzą się, jak armia funkcjonowała w zależności od systemu władzy - kim byli hoplici w Grecji, jak zorganizowane były rzymskie legiony, dlaczego rycerze stanowili fundament feudalizmu oraz co sprawiało, że Mongołowie siali taki postrach.

ZAPRASZAMY NA ZAJĘCIA ON-LINE, ZAWSZE GODZ. 11:00:

11.10.2025 SYSTEMY WODZOWSKIE
Społeczności wodzowskie istniały od najdawniejszych czasów i w pewnym sensie istnieją i we współczesnych społeczeństwach. Władza wodza często opierała się na jego sile fizycznej i sprawności jako wojownika. Tym samym był to system władzy ściśle powiązany z działaniami wojennymi. W różnych wersjach system ten funkcjonował m.in. u starożytnych Celtów, Germanów a w średniowieczu u Wikingów czy Mongołów.

15.11.2025 WŁADCA JAKO BÓG
Najbardziej znanym przykładem cywilizacji, której władca uznawany był za bóstwo jest starożytny Egipt. Choć nie jest to jedyny znany przykład. Władza faraona była ściśle związana z religią. Budowa świątyń, monumentalnych grobowców podkreślała boski charakter władcy. Podobnie jak i jego podboje.

13.12.2025 POLIS GRECKIE I DEMOKRACJA ATEŃSKA
Każde greckie polis (miasto-państwo) miało własny system sprawowania władzy. W Sparcie władzę dzierżyli dwaj królowie pochodzący z najwyższej warstwy wojowników, natomiast Ateny rozwijały demokrację, w której obywatele uczestniczyli w życiu politycznym i byli zobowiązani do obrony państwa, służąc w armii jako hoplici.

10.01.2026 REPUBLIKA RZYMSKA
Rzymianie stworzyli system równowagi władz, w którym konsulowie, senat i zgromadzenia ludowe wzajemnie się kontrolowały. Armia odzwierciedlała strukturę społeczną Republiki. To z niej wyewoluowały słynne legiony dzięki którym Rzymianie opanowali cały basen Morza Śródziemnego.

14.02.2026 FEUDALIZM
Hierarchia średniowieczna – król, możni, rycerze i chłopi – wyznaczała miejsce każdego w społeczeństwie. Rycerstwo stanowiło fundament armii, a system zależności feudalnych regulował życie polityczne, gospodarcze i militarne. I choć taki system kojarzy nam się głównie z Europą to warto wspomnieć, że podobny możemy spotkać choćby w historii odległej Japonii.

14.03.2026 ABSOLUTYZM
Dworem Ludwika XIV, „Króla Słońce”, rządził ceremoniał, który czynił z absolutystycznego władcy centrum wszystkiego. Cała władza skupiała się w rękach monarchy i żadna decyzja nie mogła zostać podjęta bez jego wiedzy. Model rządów wprowadzony przez francuskiego króla był, i nadal jest, chętnie naśladowany przez wielu władców.

18.04.2026 KOMUNIZM
Komunizm to koncepcja społeczna i polityczna zakładająca równość wszystkich ludzi oraz wspólną własność, tak aby bogactwo było dzielone sprawiedliwie. Idee te mają swoje korzenie w społecznościach pierwotnych, w których ludzie wspólnie dzielili pożywienie i zasoby. W krajach komunistycznych zasady te kształtowały życie społeczne. Wspólna własność i centralne planowanie wpływały na codzienne życie obywateli, a armia i służby bezpieczeństwa utrzymywały porządek państwowy.

23.05.2026 DYKTATURA
Dyktatura to system władzy, w którym wszystkie decyzje skupione są w rękach jednej osoby lub wąskiej grupy, a armia i aparat państwowy służą utrzymaniu jej kontroli. Takie systemy pozwalają na szybkie podejmowanie decyzji, ale ograniczają wolność jednostki i często tłumią sprzeciw. Przykłady historyczne obejmują dyktatury Juliusza Cezara w Rzymie, Napoleona Bonaparte we Francji czy XX-wieczne reżimy totalitarne, jak rządy Benito Mussoliniego we Włoszech i Adolfa Hitlera w Niemczech.

ZAPISY: link