Kijów – Warszawa – Berlin. Historia pewnej rodziny. Spotkanie z Katią Petrowską

„Myślę, że nazywała się Estera, powiedział mój ojciec. Tak, może Estera. Miałem dwie babcie i jedna z nich nazywała się Estera, właśnie tak.
Jak to – może? – spytałam zbulwersowana – nie wiesz, jak nazywała się twoja babcia?
Nigdy nie nazywałem jej po imieniu, odparł ojciec, mówiłem babuszka, a moi rodzice mówili matka.
Może Estera została w Kijowie. Poruszała się z trudem po nagle opustoszałym mieszkaniu, jedzenie przynosili sąsiedzi. Myśleliśmy, że wkrótce wrócimy, dodał mój ojciec, ale wróciliśmy dopiero po siedmiu latach.”

Powieść-mozaika Katii Petrowskiej, w którą w mistrzowski sposób zostaje wpleciony reportaż literacki, rozpoczyna się, gdy autorka uświadamia sobie białe plamy w rodzinnej historii. Z braku rodzą się pytania, na które odpowiedzi będzie szukać w kilku miastach europejskich na wschód od Berlina: Czy jej prababka ze strony ojca naprawdę nazywała się Estera? Czy w 1941 r. to właśnie ona została sama w pustym kijowskim mieszkaniu, po tym jak jej rodzina uciekła z miasta? Czy ktoś słyszał, jak z dziecięcą naiwnością zwróciła się w jidysz do niemieckich żołnierzy? A może ktoś stał w oknie i patrzył jak zastrzelili ją bez cienia emocji?

Odkrywanie śladów zaprowadziło Petrowską z Berlina, gdzie obecnie mieszka przez Polskę, gdzie mieszkała niegdyś jej rodzina, na Ukrainę, gdzie pisarka przyszła na świat. Zrekonstruowana historia rodziny, na którą złożyły się elementy prawdziwe i fikcyjne, jest synonimem losu wielu rodzin w Europie Środkowej o wielonarodowych korzeniach, w tym wypadku żydowsko-polsko-ukraińskich, na tle dwudziestowiecznej historii tej części świata.

„Może Estera” wydana w Niemczech w 2014 r. stała się najgłośniejszym debiutem ostatnich lat. Krytyka niemiecka uznała ją za arcydzieło będące „triumfem języka i triumfem humanizmu”, a autorka otrzymała za nią prestiżową nagrodę im. Ingeborg Bachmann.

„Może Estera” ukazała się jesienią 2015 r. w polskim przekładzie autorstwa Urszuli Poprawskiej w Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego w serii KROKI / SCHRITTE zainicjowanej przez S. Fischer Stiftung.

Goście: Katia Petrowska, Urszula Poprawska
Prowadzący: Justyna Czechowska i Piotr Kieżun

Miejsce: Poddasze Kultury, ul. Chmielna 15 lok. 9 (III piętro)
Termin: 15 kwietnia (piątek), godz.18.00

Organizatorzy: Kultura Liberalna, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, S. Fischer Stiftung, Goethe-Insitut

WSTĘP WOLNY

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: spotkanie