10. Festiwal Otwarte Mieszkania I Warszawy

Każdemu pokazuje inne oblicze, a wszystkie są prawdziwe i równie cenne. Warszawa – a właściwie Warszawy, bo miast jest tyle, ilu mieszkańców – to prawdziwy tygiel narodowościowy, religijny, klasowy. Czy da się poznać takie miasto? Spróbujemy!

Od 2013 roku otworzyliśmy około 100 obiektów oraz zorganizowaliśmy ponad 12 wykładów, 20 spacerów, 5 pokazów filmowych, a nawet warsztaty. I wszystkie te liczby są mocno niedoszacowane! Odwiedzaliśmy mieszkania ludzi sztuki i architektury, wspinaliśmy się na Skarpę, szukaliśmy tożsamości dzielnic oraz Warszawy socrealistycznej, modernistycznej, powojennej i filmowej, a w ubiegłym roku, bez lęku, patrzyliśmy prosto w pyzę i poznawaliśmy dziedzictwo od kuchni.

Cynowa rocznica to nie przelewki – dlatego tym razem pójdziemy na całość i spróbujemy uchwycić ten charakterystyczny genius loci Warszawy, który tworzy wypadkowa luksusowych kamienic i robotniczych osiedli, miejsc gdzie się modlimy i gdzie pracujemy, słowem: nas wszystkich.

HARMONOGRAM:

21 maja, sobota

11:00-13:00; Bank Gospodarstwa Krajowego, al. Jerozolimskie 7 I UWAGA! Obowiązują wcześniejsze zapisy! - link
W latach 20. XX w. Warszawa stanęła przed wielkim wyzwaniem - z jednego z wielu miast Imperium Rosyjskiego musiała szybko przeobrazić się w metropolię godną młodego państwa. Nowa siedziba Banku Gospodarstwa miała krzyczeć: jesteśmy stabilni, jesteśmy nowocześni, jesteśmy silni. Na język architektury przełożył ten przekaz Rudolf Świerczyński. Budynek BGK powstawał w latach 1928-1931. Rozmach projektu podkreślały zastosowane materiały: płyty z andezytu, którymi oblicowano elewacje, marmury i alabaster we wnętrzach. Za dekorację rzeźbiarską odpowiadał Jan Szczepkowski.

13:00-15:00; kamienica Pinesów, ul. Wspólna 27 I po mieszkaniu będzie oprowadzała Klaudia Obrębska z @miasto.tlumacze
O kamienicach takich jak ta mówi się: luksy. Budynek został zaprojektowany dla Pinesów przez architektoniczny duet, który jest nie do przecenienia dla historii warszawskich luksusowych wnętrz: Jerzego Gelbarda i Romana Sigalina. Elewacje zdobią dwa wykusze, co jest cechą charakterystyczną realizacji tej spółki. Niedawno okazało się, że nieruchomość (wybudowana w latach 1938-1939) skrywa prawdziwy skarb – lokal z elementami oryginalnego, przedwojennego wyposażenia. Poza pierwotną stolarką drzwiową będziemy mogli również podziwiać prawdziwy rarytas – przedwojenny wygląd łazienki, łącznie z pierwotną glazurą.

14:00-17:00; pracownia architektoniczna Matelier, ul. Kaliska 9
Co ma wspólnego Seneka z warszawską Ochotą? Kaliską 9! To właśnie na fasadzie budynku mieszczącego się pod tym adresem znajduje się sentencja „Dla dusz szlachetnych trud jest pokrzepieniem”. Kamienicę wybudowano w 1937 dla farmaceuty, przemysłowca, Powstańca Warszawskiego, Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata Leona Nasierowskiego. W jednym z lokali mieszczącym się w budynku znajduje się obecnie pracownia architektoniczna Marty Matelier.

16:00-17:45; spacer „Luksusowe realizacje lat 30.” - Adrian Sobieszczański I zbiórka pod fontanną na pl. Dąbrowskiego
Dla banków i instytucji finansowych reprezentacyjne siedziby były wizytówką działalności. Dobrze zaprojektowane gmachy i wnętrza miały potwierdzać finansowa stabilność, a – co za tym idzie – być gwarancją bezpieczeństwa powierzonych pieniędzy. W okresie międzywojennym instytucje finansowe nie szczędziły pieniędzy na wznoszenie siedzib, których wygląd zewnętrzny oraz zastosowane materiały wykończeniowe miały być widocznym symbolem finansowej potęgi. W ramach Festiwalu Otwarte Mieszkania zapraszamy na spacer po Warszawskim Śródmieściu podczas którego poznamy najpiękniejsze realizacje lat 20. i 30. powstałe dla instytucji finansowych. Spacer rozpoczniemy na placu Dąbrowskiego przy fontannie i zakończymy 2 godziny później przy rondzie de Gaulle’a. Poznamy historię siedzib Towarzystwa Ubezpieczeniowego Prudential, Pocztowej Kasy Oszczędności, Riunione Adriatica di Sicurtà, Banku Gospodarstwa Krajowego czy Towarzystwa Ubezpieczeniowego Polonia. Spacer poprowadzi Adrian Sobieszczański – historyk, licencjonowany warszawski przewodnik miejski, miłośnik architektury, związany z Warszawskim Magazynem Ilustrowanym "Stolica".

18:00-19:30; wykład „»Kosmiczny przeciąg« kontra monumentalna aleja - wizje powojennej przebudowy ul. Marszałkowskiej” - dr Krzysztof Mordyński I Zodiak warszawski pawilon architektury, pasaż S. Wiecheckiego „Wiecha” 4
W pierwszej dekadzie po zakończeniu II wojny światowej o wygląd głównej arterii Warszawy rywalizowały dwie wizje: jedna wynikała z modernistycznych przekonań o konieczności nadania centrum Warszawy hipernowoczesnej postaci, druga natomiast wiązała się z socrealistyczną koncepcją miasta o monumentalnej, zwartej zabudowie, z czytelnie rozłożonymi akcentami urbanistycznymi. Wykład o najbardziej znanej warszawskiej ulicy poprowadzi dr Krzysztof Mordyński - historyk i historyk sztuki, kustosz w Muzeum UW. Zdobywca nagrody KLIO I stopnia 2021 za książkę „Sny o Warszawie. Wizje przebudowy miasta 1945-1952”.
Przed i po wykładzie będzie możliwość zakupienia książek Centrum Architektury.

---
22 maja, niedziela

10:00-12:00; pracownia konserwatorska i artystyczna, ul. Brechta 14
Niewielu spodziewałoby się, że pod socrealistycznym dachem, przy ul. Brechta 14, kipi kreatywność i sztuka. Budynek powstał jako część osiedla Praga II, zaprojektowanego przez Jerzego Gieysztora i Jerzego Kumelowskiego. Kompleks wybudowano w latach 1952-1956. W jednym z lokali od 2020 mieści się pracownia artystyczna i konserwatorska. Rezydująca w niej artystka zajmuje się głównie konserwacją i restauracją obrazów, ale pracownia zapewnia jej również przestrzeń do malowania i przechowywania swojej twórczości (oraz wazonów, które kolekcjonuje).

11:00-13:00; SOHO, ul. Mińska 25 I UWAGA! Obowiązują wcześniejsze zapisy! - link
Zespół budynków poprzemysłowych nr 44/45/46 jest istotny dla historii warszawskiej architektury jako reprezentatywny przykład działalności kilku dawnych zakładów przemysłowych: m.in: od ok 1898 r. Towarzystwa Akcyjnego Lnianej i Jutowej Manufakrury “JUTA”, od 1920 r. Zakładów Amunicyjnych “POCISK” od 1951r. “WFM” Warszawskiej Fabryki Motocykli. W trakcie spaceru odwiedzimy miejsca na co dzień nie dostępne.

13:00-14:30; spacer architektoniczny „MUR/ANÓW. Historie powszechne i mniej znane" - dr Katarzyna Uchowicz I zbiórka na tarasie pod kinem Muranów
Trasa spaceru wiedzie przez Muranów Południowy, zaprojektowany pod kierunkiem Bohdana Lacherta. Zaprojektowany, ale także opisany, opowiedziany, przerysowany bądź do pewnego stopnia niedopowiedziany przez tego architekta. Muranów to zatem awers i rewers, historie powszechne i te mniej znane. Przybliżenie zmiennej relacji twórcy z dziełem sprzyja świeżemu spojrzeniu na wielowątkową historię osiedla/miejsca pamięci z gruzobetonowych prefabrykatów na gruzowych skarpach, stanowiącego oryginalny przykład wykorzystaniu gruzu na różne sposoby (materiał budowlany, prefabrykowany detal, ukształtowanie terenu, podłoże dla roślinności). Spacer stanowi zapowiedź publikacji „MUR. Ilustrowany atlasu architektoniczny Muranowa” wydanej wkrótce przez Centrum Architektury. Naszym przewodnikiem będzie dr Katarzyna Uchowicz - historyczka architektury, związana z Instytutem Sztuki PAN oraz ASP w Warszawie. Kuratorka wystawy „Awers/rewers. Architekt Bohdan Lachert” w Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Przed spacerem będzie możliwość zakupienia książek Centrum Architektury.

14:00-17:00 – mieszkanie w bloku, ul. Ludna 10
„Świetne bryły, dobre proporcje, oszczędny detal. No i to położenie, praktycznie w parku” - tak blok przy ulicy Ludnej opisywał właściciel mieszkania, które będziemy mogli obejrzeć, pan Ernest. Czy w powiślańskim punktowcu udało się zaaranżować nowoczesne, funkcjonalne wnętrze? Musicie sami się przekonać!

18:00-19:30 – wykład „Mieszkać można wszędzie” – prof. Sławomir Gzell I Zodiak warszawski pawilon architektury, pasaż S. Wiecheckiego „Wiecha” 4
W trakcie spotkania prof. Sławomir Gzell będzie rysował i opowiadał o budynkach, w których mieszkał: drewnianym, parterowym świdermajerze w Otwocku, parterowym domu z wielkim ogrodem, kamienicy na Starej Pradze, gomułkowskim punktowcu na Woli, bloku na Żoliborzu z wielkimi balkonami, a na końcu o segmencie w szeregu własnego projektu, z widokiem na Park Natoliński. Profesor powiedział „Każdy z tych budynków wart jest opowieści, bo wszystkie razem mówią o kondycji miejsc w jakich mieszkamy i naszych, mieszkańców, miłości i niechęci do nich”. Prof. Sławomir Gzell – architekt, związany z Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskiej, autor ponad 100 publikacji, członek m.in. Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN.
Przed i po wykładzie będzie możliwość zakupienia książek Centrum Architektury.

---
28 maja, sobota

11:00-13:00 - dawna drukarnia, ul. Mińska 65
18:00 - wykład „Warszawa pograniczem kultur” - dr Grzegorz Michalak
Festiwal Otwarte Mieszkania After Party - w Klubie SPATiF

---
29 maja, niedziela
18:00 - wykład „Skazani na awangardę - międzywojenni architekci pochodzenia żydowskiego" - Klaudia Obrębska, miasto.tlumacze

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: impreza spacer wykład wystawa inne