Skopje. Najbardziej szokujące miasto na świecie?

Stolica Macedonii – Skopje, to jedno z najbardziej spektakularnych, szokujących i niezwykłych miast na świecie.
Za rządów Tity wyglądało jak typowe bałkańskie miasto, czyli na wskroś orientalnie. Z minaretami wystającymi nad niewysoką zabudowę kamieniczek ściśniętych wokół tłocznych od świtu bazarów i meczetów.
Ten krajobraz zmienił się w ciągu 20 sekund pewnego lipcowego poranka 1963 roku. 26 lipca o godzinie 5:20 w Skopje uderzyło potężne trzęsienie ziemi. W wyniku katastrofy zginęło ponad 1 000 osób, kilka tysięcy zostało rannych , a ok. 200 000 osób pozostało bez dachu nad głową. Około 80 procent miasta zostało zniszczone.

Z pomocą ruszyła Europa i pół świata. ONZ wysłało do Skopje speca, który podnosił z ruin Warszawę. Szefem programu odbudowy miasta został Adolf Ciborowski. Urbaniści pod jego wodzą naszkicowali nowe miasto rozrastające się wzdłuż rzeki i tak zostało zbudowane. Z wyjątkiem dwóch kilometrów kwadratowych ścisłego centrum, na które Ciborowski rozpisał międzynarodowy konkurs. Wygrał go Japończyk Kenzo Tange i to jego dziś powszechnie kojarzy się z odbudową macedońskiej stolicy.

Architekt zaplanował odbudowę Skopje w duchu brutalizmu - nurtu, którego cechą rozpoznawczą były masywne budynki z betonu - i metabolizmu, stylu rodem z filmów science fiction. Proste betonowe bryły o geometrycznych kształtach i kolosalnych rozmiarach zdominowały krajobraz miasta. Tange zaproponował ultranowoczesną metropolię jak z fantastycznych filmów. Władze koncepcję Japończyka przyjęły, ale nie miały odwagi jej wdrożyć.

Obiekty skroili głównie macedońscy architekci, przeszywając panujący tu wtedy brutalizm nitką przywiezionego z Dalekiego Wschodu metabolizmu. Wszystkie masywne, monumentalne i harde jak bałkańska dusza. Niezwykle efektownie idee Tangego przetworzyli: Konstantinovski, Mušič i Konstantinov.

Obecnie kończy się kolejna wielka przebudowa Skopje. Macedoński rząd postanowił w bardzo wyraźny sposób ,,uczcić" uzyskanie niepodległości po rozpadzie Jugosławii w 1991 roku. Przygotowano gigantyczny projekt urbanistyczny, który miał ukształtować całkiem nowe Skopje. Projekt ,,Skopje 2014” zamienił stolicę Macedonii w kuriozalny zlepek monstrualnych rzeźb i budowli. Miasto od kilku lat przypomina wielki plac budowy i przybiera coraz bardziej kuriozalne formy. Centrum wypełniły wyrastające z podświetlanych na kolorowo fontann blisko 25-metrowe pomniki i monstrualne neoklasycystyczne budynki. Brzeg przepływającej przez miasto rzeki zdominowały restauracje w kształcie statków, a całość zwieńczył gigantyczny łuk triumfalny nazywany Bramą Macedonii.
,,Skopje 2014" to tak naprawdę wizja rządzących, która ma zdecydowanie szerszy horyzont niż tylko projekt urbanistyczny, który de facto jest jednym z elementów nowej polityki historycznej kraju.

We wtorek zapraszamy Was na wykład, podczas którego poznacie to niezwykłe miasto. Gdzie architektura modernistyczna, brutalistyczna i metabolistyczna przeplata się z gigantomanią i scenografią z nacjonalistycznej wersji Disneylandu. Przekonacie się, czy słusznie jest ono nazywane koszmarem architektów i światową stolicą kiczu. Poznacie też trudną historię tego młodego państwa i narodu, by móc zrozumieć widoczne tu na każdym kroku pychę i kompleksy.
W macedońskich szkołach z wykładowym macedońskim, macedońskie dzieci nie dowiedzą się, że to ich przodkowie – słowiańskie plemiona, wycięły w pień prawnuków Aleksandra Wielkiego, władcy Starożytnej Macedonii. Dowiedzą się za to, że był ich dziadkiem.

Opowieść o Skopje ilustrowaną setkami zdjęć snuć będzie Mariusz Prządak, który właśnie powrócił z tego szokującego miasta. Przeszedł je wzdłuż i wszerz, wydeptał po nim ponad 50 kilometrów, zwiedził największe atrakcje, blokowiska, przedmieścia, dzikie ostępy, rozgrzebane budowy i dzielnice omijane przez turystów. Podzieli się z Wami swoimi obserwacjami, spostrzeżeniami i opowieściami mrożącymi krew w żyłach.

15 października/ wtorek/ godz.19:00
Klubokawiarnia KEN54 (al.KEN 54 róg ul.Płaskowickiej), Metro-Natolin
Wstęp wolny.

Do zobaczenia! 🙂

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Ursynów lub w kategoriach: slajdowisko wykład