„Europa” | Pokaz filmu i dyskusja

Pokaz odnalezionego filmu: „Europa” Franciszki i Stefana Themerson
Debata: Aktualność “Europy”? Klara Kopcińska (Themerson Estate), Justyna Jaworska (IKP UW), Paweł Polit (Muzeum Sztuki w Łodzi)
prowadzenie: Honorata Sroka (UW)
liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy

📑 zapisy: informacja@zacheta.art.pl

Zapraszamy do Zachęty na pokaz legendarnego filmu awangardowego Europa Franciszki i Stefana Themersonów. Dzieło stworzone w latach 1931–1932 przez blisko osiem dekad było uważane za zaginione. Jednak w 2019 roku film został odnaleziony przez pracowników Instytutu Pileckiego.

„Europa” uważana była przez Themersonów — pionierów filmu eksperymentalnego w międzywojennej Polsce — za ich najważniejsze dzieło kinematograficzne. Obie kopie utworu powstałe w latach trzydziestych XX wieku zaginęły podczas drugiej wojny światowej. Pierwsza z taśm spłonęła w Warszawie, druga została zagrabiona z paryskiego laboratorium Vitfer przez nazistów. W latach 40. Themersonowie szukali filmu, jednak nie znaleźli wielu informacji na temat dalszych losów zaginionego dzieła. W powszechnym obiegu funkcjonowało jedynie kilka zachowanych kadrów oraz rekonstrukcja scenariusza, stworzona przez małżeństwo po wojnie. W 2019 roku Anna Bobczuk z berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego odnalazła drugą z kopii Europy w berlińskim Bundesarchiv. Skrupulatność archiwizacyjna faszystów, nieznoszących przecież sztuki eksperymentalnej, w paradoksalny sposób okazała się dla tego dzieła ocalająca.

„Europa” jest formą zaangażowania politycznego awangardystów wyrażonego poprzez krytykę wyzysku ludzi pracujących oraz sprzeciw wobec beznamiętnie wszczynanych przez władze konfliktów zbrojnych, których ofiarami są obywatele zamieniani w „mięso armatnie i bezduszne automaty”. Otwiera to zatem pole do dyskusji o problemach boleśnie aktualnych, choć również zanurzonych w ramach wyznaczonych przez poemat Anatola Sterna, stanowiący inspirację dla Themersonów.

Po pokazie zapraszamy na debatę na temat aktualności filmu oraz kontekstu historycznego dla rozwoju sztuki eksperymentalnej w Polsce międzywojennej. W panelu wezmą udział: Klara Kopcińska (Themerson Estate), Justyna Jaworska (IKP UW), Paweł Polit (Muzeum Sztuki w Łodzi). Rozmowę poprowadzi Honorata Sroka (UW).

😷 Przypominamy, że pokaz odbywa się w reżimie sanitarnym, liczba miejsc jest ograniczona. Limit nie obowiązuje osób posiadających zaświadczenie o szczepieniu przeciwko COVID-19. Okazanie certyfikatu szczepienia jest dobrowolne. Zachęcamy do skorzystania z tej możliwości oraz prosimy o wcześniejsze przygotowanie dokumentu (QR kod).

organizatorzy: Instytut Pileckiego — Oddział w Berlinie, Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: film spotkanie inne