Uwalnianie wiedzy. Od tajnych kompletów do Wolnej Wszechnicy

Wykład dr Joanny Kubickiej z cyklu „Szklane domy“
Zachęta / sala multimedialna (wejście od ul. Burschego)
wstęp wolny

W jaki sposób myślano o kulturze demokratycznej i o roli elit intelektualnych w Polsce czasu międzywojennego? Co łączyło bibliotekę na kółkach, poradnik dla samouków i chłopskie autobiografie pisane w tym okresie? Dlaczego współcześnie znowu sięgamy po oddolne i pozasystemowe formy oświaty, takie jak uniwersytety ludowe, koła samokształceniowe, a nawet tajne komplety? Podczas wykładu przedstawione zostaną inicjatywy społeczne i oświatowe, które były ważną częścią procesu demokratyzacji społecznej i służyły zwiększeniu dostępu do kultury poprzez tworzenie dla niej nowych obiegów. Pośród najciekawszych pomysłów z tamtych lat wymienić można objazdowe biblioteki, wydawnictwa samokształceniowe, ruchome wystawy sztuki, domy społeczne i uniwersytety chłopskie, ale też tworzone oddolnie instytucje naukowe i badawcze, jak Instytut Gospodarstwa Społecznego czy Wolna Wszechnica Polska.

Dyskusję po wykładzie poprowadzi prof. Andrzej Mencwel.

Joanna Kubicka — doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Historii Kultury w Instytucie Kultury Polskiej UW, zajmuje się historią XIX wieku w kontekście procesów modernizacji i demokratyzacji, zwłaszcza zmiennymi historycznie formami uczestnictwa w kulturze. Zainteresowania badawcze łączy z działalnością praktyczną. Współtworzy Zespół Animacji Kultury w IKP UW, współpracuje z organizacjami pozarządowymi i instytucjami publicznymi, realizuje autorskie projekty. Kuratorka wystawy Nowi warszawiacy. Historie awansów społecznych drugiej połowy XIX wieku (2014). Współredagowała książki Twórcze społeczności. Notatki z terenu (2013), Kulturologia polska XX wieku. Antologia (2013), Praktyka–utopia–metafora. Wynalazek w XIX wieku (2015). Autorka książki Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna (2016).

prof. Andrzej Mencwel — krytyk, eseista, historyk literatury i kultury polskiej. Opublikował m.in. Przedwiośnie czy potop (1996), Etos lewicy (1990, 2009), Wyobraźnia antropologiczna (2006), Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX (2014).

Szklane domy to cykl wykładów wprowadzających w tematykę wystawy planowanej w lutym 2018 roku, realizowanej przez Zachętę — Narodową Galerię Sztuki i Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: wykład